جمع بستن اسمها در زبان روسی (Множественное число существи́тельных)
اسامی جمع در زبان روسی
در زبان روسی، مثل فارسی، اسمها شکل مفرد و جمع دارند.
اما روش جمع بستن در روسی بستگی به جنسیت اسم (مذکر، مونث، خنثی) دارد.
در این درس یاد میگیریم چطور برای هر نوع اسم، جمع بسازیم.
بههمراه تلفظ، علامت تکیه (ударéние)، و ترجمهی فارسی ✅
🧔♂️ ۱. جمع اسامی مذکر در زبان روسی (мужско́й род)
📘 قاعده کلی:
اگر اسم مذکر به حرف بیصدا تمام شود → ь یا ъ ندارد → به آخر آن -ы یا -и اضافه میکنیم.
📍 نکته:
- اگر آخر اسم یکی از حروف نرم (г, к, х, ж, ч, ш, щ) باشد → از -и استفاده میکنیم.
- در غیر این صورت → از -ы استفاده میشود.
🧩 مثالها:
| مفرد | جمع | تلفظ | ترجمه فارسی |
|---|---|---|---|
| стол́ | столы́ | ستول / ستَلی | میز ← میزها |
| друѓ | друзья́ | دروگ / دروزیا | دوست ← دوستان |
| учи́тель | учителя́ | اوچیتِل’ / اوچیتیلیا | معلم ← معلمان |
| оте́ц | отцы́ | آتیِتس / آتسی | پدر ← پدران |
🔹 توجه:
اسمهایی که به «ь» ختم میشوند (مثل учи́тель) در جمع پایانشان تغییر میکند.
👩🦰 ۲. جمع اسامی مونث در زبان روسی (же́нский род)
📘 قاعده کلی:
اگر اسم مونث به а یا я ختم شود، آن را حذف کرده و بهجای آن -ы یا -и میآوریم.
📍 نکته:
- بعد از حروف نرم (г, к, х, ж, ч, ш, щ) از -и استفاده میشود.
- بعد از بقیهی حروف از -ы استفاده میشود.
🧩 مثالها:
| مفرد | جمع | تلفظ | ترجمه فارسی |
|---|---|---|---|
| ма́ма | ма́мы | ماما / مامی | مادر ← مادران |
| сестра́ | сёстры | سیسترا / سیُستری | خواهر ← خواهران |
| кни́га | кни́ги | کنیگا / کنیگی | کتاب ← کتابها |
| де́вушка | де́вушки | دیِووشکا / دیِووشکی | دختر ← دختران |
🧩 اسمهای مونث با پایان «ь»
در این حالت، «ь» حذف میشود و -и اضافه میگردد.
| مفرد | جمع | ترجمه فارسی |
|---|---|---|
| ночь́ | но́чи | شب ← شبها |
| дверь́ | две́ри | در ← درها |
🧸 ۳. جمع اسامی خنثی در زبان روسی (сре́дний род)
📘 قاعده کلی:
اسمهای خنثی معمولاً به -о یا -е ختم میشوند.
در جمع، «о» → «а» و «е» → «я» میشود.
🧩 مثالها:
| مفرد | جمع | تلفظ | ترجمه فارسی |
|---|---|---|---|
| о́кно | окна́ | آکنو / آکنَا | پنجره ← پنجرهها |
| сло́во | слова́ | سلُوُو / سلَوَا | کلمه ← کلمات |
| де́ло | дела́ | دیِلو / دیلَا | کار ← کارها |
| мо́ре | моря́ | موریِه / مَریا | دریا ← دریاها |
⚙️ ۴. جمعهای نامنظم در زبان روسی (Исключе́ния)
برخی اسمها در روسی قاعدهی خاصی ندارند و باید حفظ شوند:
| مفرد | جمع | ترجمه فارسی |
|---|---|---|
| челове́к | лю́ди | انسان ← مردم |
| ребёнок | де́ти | کودک ← کودکان |
| друѓ | друзья́ | دوست ← دوستان |
| брат́ | братья́ | برات ← براتیا ← برادر ← برادران |
💡 ۵. نکتهی مهم در تلفظ و تکیه (ударéние)
در زبان روسی، هنگام جمع بستن، علامت تکیه ممکن است تغییر کند.
به این معنی که در حالت جمع، تکیه روی هجای دیگری بیفتد.
برای مثال:
| مفرد | جمع | محل تکیه | ترجمه |
|---|---|---|---|
| го́род | города́ | تغییر از «گو» به «دا» | شهر ← شهرها |
| рука́ | ру́ки | تغییر از «کا» به «رو» | دست ← دستها |
🎯 تمرین:
جمع این اسامی را بنویس 👇
(پاسخها پایین نوشته شده)
- кни́га
- стол́
- окно́
- ночь́
- оте́ц
✅ پاسخها:
- кни́ги — کتابها
- столы́ — میزها
- окна́ — پنجرهها
- но́чи — شبها
- отцы́ — پدران

دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.